Victor Hoornweg
Senior consultant
Van het actieprogramma ‘Eén tegen eenzaamheid ‘ zijn waarschijnlijk de spotjes op radio en tv wel bekend. Een prachtige campagne staat er al. Toolkits en handreikingen voor gemeenten, die zijn er ook. Adviseurs voor de plaatselijke aanpak van eenzaamheid, die ook.
Wat er nog aan ontbrak, dat is een jaarlijkse monitor over het lokale eenzaamheidsbeleid. De monitor hebben wij ontwikkeld in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het heet de Benchmark Eén tegen eenzaamheid. Dit jaar hebben 174 gemeenten hieraan deelgenomen.
De gemeente ontvangt de online monitor nadat zij de vragenlijst over hun eenzaamheidsbeleid hebben ingevuld. Op de website van de monitor kan de gemeente een eigen factsheet downloaden met een samenvatting van de belangrijkste resultaten.
De kracht van de monitor is dat het naadloos aansluit bij het gehele actieprogramma Eén tegen eenzaamheid. Het laat zien (1) in hoeverre eenzaamheid een probleem is, (2) wat een gemeente doet om eenzaamheid te verminderen en te voorkomen, en (3) wat een gemeente nog meer kan doen in de aanpak van eenzaamheid.
Allereerst toont een gemeentelijke kaart op buurtniveau in hoeverre eenzaamheid een probleem vormt. We gebruiken hiervoor cijfers van het RIVM en het CBS. De begeleidende tekst zoomt in op buurten met de meeste eenzaamheid. Zo beschrijven we of er in die buurten ook meer sprake is van angst, depressie of lichamelijke klachten. Wiskundige regels bepalen per gemeente welke informatie hierbij getoond wordt.
Daarnaast geeft de monitor per pijler aan wat de gemeente momenteel doet in de aanpak van eenzaamheid. Hierbij kan de gemeente hun antwoorden benchmarken met het gemeentelijke, provinciale en landelijke beeld.
Op basis van hun antwoorden ontvangen gemeenten ten slotte tips die aanzetten tot actie. Stel, om een voorbeeld te geven, dat een gemeente eenzaamheid nog niet bespreekt bij huisbezoeken aan ouderen. Dan wordt de gemeente doorverwezen naar de “Toolkit Huisbezoeken” van het actieprogramma Eén tegen eenzaamheid. Voor een vloeiende bezoekerservaring komt de vormgeving van de monitor en de toolkits van het actieprogramma overeen.
De monitor zegt overigens niet wat een gemeente moet doen in de aanpak van eenzaamheid. Het doet suggesties over wat een gemeente zou kunnen doen. Het vormt daarmee een aanleiding om samen met een veranderkundig adviseur het lokale beleid van eenzaamheid verder vorm te geven.
Uit de feedback van de monitor leren de adviseurs op hun beurt hoe zij de toolkits verder kunnen aanscherpen. En ieder jaar laten de gebruikers van de monitor aan ons weten hoe de monitor verbeterd kan worden. Zo maken we elkaar continu beter met data en veranderkunde. Bij Significant Insights, kijken we verder dan de data.