In 2017 is het stelsel voor de rechtsbijstand vernieuwd met als doel de toegang tot recht en rechtsspraak te verbeteren. Wij hebben een evaluatie uitgevoerd van de wijziging op het gebied van het verhalen van rechtsbijstandskosten op een veroordeelde. Deze evaluatie is uitgevoerd in opdracht van de Raad voor Rechtsbijstand.
De evaluatie richtte zich specifiek op de maatregel ‘kostenverhaal draagkrachtige veroordeelden’ in de Wet op de rechtsbijstand (Wrb). Deze maatregel heeft betrekking op verdachten van strafbare feiten die in afwachting van hun proces in voorlopige hechtenis worden genomen en zodoende een advocaat krijgen toegewezen.
Uit de evaluatie volgt onder andere dat de maatregel vaak juist niet de beoogde doelgroep, omdat de zwaardere criminelen vaak langere gevangenisstraffen opgelegd krijgen en een vordering dan eerder oninbaar is. De wettelijke kaders van de maatregel bieden weinig mogelijkheden voor een actueel en volledig inzicht in de financiële situatie van veroordeelden. Bovendien verliezen veel veroordeelden hun inkomen tijdens hun detentie, waardoor hun inkomen op het moment van het besluit vaak veel lager is dan in het peiljaar.
Samenvattend leverde de evaluatie op dat de beoogde doelstelling van de maatregel maar deels wordt behaald. Het volledige rapport met de uitkomsten is hier te lezen. Kamerbrief door minister Weerwind met deze evaluatie is ook terug te vinden op de Rijksoverheid website.
