Maarten Batterink
Managing consultant
Het jaar 2023 startte met meerdere acties en stakingen door jeugdbeschermers. Volgens de jeugdbescherming dreigde ‘Code zwart’ als de werklast niet snel omlaag zou gaan. In maart hebben FNV Jeugdzorg en werkgevers in de jeugdbescherming een principeakkoord bereikt waarin afspraken zijn gemaakt over het verminderen van werkdruk bij jeugdbeschermers en het afbouwen van de caseload. Onderzoek van Significant Public stond aan de basis van dit akkoord.
“Niet meer dan 8 à 9 gezinnen per jeugdbeschermer”
Norm voor caseload
Wij zijn de afgelopen periode nauw betrokken geweest bij het thema jeugdbescherming. Zo hebben we begin 2022 een onderzoek af in opdracht van Jeugdzorg Nederland naar de Benodigde tijd per gezin voor de jeugdbeschermer. In het onderzoek hebben we inzichtelijk gemaakt welke factoren van invloed zijn op het werk van de jeugdbeschermer en in hoeverre deze een rol spelen bij het complexer worden van het werk van de jeugdbeschermer.
Onder andere complexe scheidingen, een toegenomen mondigheid en betrokkenheid van ouders en personeelstekorten en verloop bleken belangrijke factoren. Doordat het werk van de jeugdbeschermer complexer is geworden, zijn oude caseload-normen niet meer realistisch en zou de jeugdbeschermer maximaal acht à negen gezinnen (ongeveer 12 kinderen) moeten begeleiden om het werk goed uit te kunnen voeren. Deze zogeheten Significant-norm staat aan de basis van het principeakkoord dat is gesloten tussen de FNV en de werkgevers van de dertien gecertificeerde instellingen (GI’s) in Nederland.
In twee etappes wordt de caseload verlaagd met het uiteindelijke doel dat jeugdbeschermers en jeugdreclassering twaalf kinderbeschermingsmaatregelen onder hun hoede hebben (staat gelijk aan ongeveer acht à negen gezinnen). Nu de vakbonden richting hebben gegeven, zijn de GI’s en gemeenten nu aan zet om verbeteringen door te voeren en te zorgen voor een verlaging van de caseload.
Nieuwe normen, kaders, richtlijnen en prestatiebeschrijvingen
In opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid hebben wij later in 2022 een Samenvattend Kwaliteitskader Jeugdbescherming en de daarop gebaseerde Prestatiebeschrijvingen opgesteld. Dit kwaliteitskader en de prestatiebeschrijvingen voor de jeugdbescherming hebben betrekking op de maatregelen ondertoezichtstelling (OTS) en voogdij. Het kwaliteitskader geeft een onderbouwing voor een redelijke caseload gebaseerd op kennis en ervaringen van jeugdbeschermers zelf (bottom-up).
Significant Public is onlangs in opdracht van het ministerie van Justitie en Veiligheid een traject gestart om ook voor de jeugdreclassering een kwaliteitskader en prestatiebeschrijvingen op te stellen. De verwachting is dat deze in de loop van 2023 gereed zijn.
De kwaliteitskaders en prestatiebeschrijvingen ontwikkelen we in nauwe samenwerking met gemeenten, GI’s en de rijksoverheid. In mooi voorbeeld van samenwerking en impact waarmee ons werk mede bijdraagt aan positieve veranderingen in het werk van jeugdbeschermers en jeugdreclasseerders.